Detaylı Bilgi

Nazım Planı Nedir?

Nazım planı, şehir planlamasında kullanılan, bir yerleşim alanının genel gelişme yönlerini, ana kullanım kararlarını ve temel düzenini gösteren plandır. Kısaca, bir kentin veya bölgenin gelecekte nasıl şekilleneceğini belirleyen yol haritası niteliğindedir.


Nazım imar planı genellikle 1/5000 ölçekli hazırlanır. Bu planda; konut alanları, ticaret bölgeleri, sanayi bölgeleri, yeşil alanlar, sosyal donatılar (okul, hastane, park gibi), ulaşım ağları ve altyapı düzenlemeleri gibi büyük ölçekli kararlar yer alır. Yani bir arsanın üzerine kaç katlı bina yapılabileceğini göstermez; onun yerine, o bölgenin hangi amaçla kullanılacağını belirler.


Nazım planının en önemli özelliği, yol gösterici ve bağlayıcı olmasıdır. Uygulamada daha ayrıntılı plan olan uygulama imar planı (1/1000 ölçekli), nazım plana uygun şekilde hazırlanır. Örneğin nazım planında bir alan “konut bölgesi” olarak işaretlenmişse, uygulama planında bu alanın kat adedi, yoğunluk ve parsel düzeni belirlenir. Bu nedenle nazım planı, uygulama planlarının çerçevesini çizen üst düzey plandır.


Nazım planı ayrıca kentin gelecekteki nüfus projeksiyonunu, altyapı ihtiyaçlarını ve çevresel sürdürülebilirliği dikkate alarak hazırlanır. Bu planlar belediyeler tarafından yapılır veya yaptırılır ve belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer.


Örneğin, bir bölgede nazım planında “yeşil alan” olarak belirlenmiş bir araziye fabrika yapılmak istenirse bu mümkün değildir. Çünkü uygulama imar planı, nazım planda öngörülmeyen bir kullanım kararı alamaz. Dolayısıyla nazım planı, hem bireylerin hem de kamu kurumlarının taşınmazlar üzerindeki tasarruflarını yönlendiren en temel planlama aracıdır.